کوکائین که یکی از اعتیاد آور ترین مواد مخدر به شمار می رود، از برگ گیاه کوکا به دست می آید. این گیاه، بومی قسمت غربی کشور آمریکای جنوبی است و از تیره ی اریتروکسیلاسه (Erythroxylaceae) است. ریشه ی این گیاه در کشور ما وجود ندارد و کشت نمی شود. این گیاهی وارداتی است.
کوکا درخت کوکائین در ایران
این گیاه به دلیل این که ترکیبات آلکالوئیدی کوکائین را در بر دارد، حائز اهمیت است. آلکالوئید فعالی که در گیاه کوکا وجود دارد، اولین بار در سال ۱۸۵۵ جدا سازی و خالص سازی شد و در سال ۱۸۶۰نیز کوکائین نام گرفته شد. شاخه های درخت کوکا به طور مستقیم هستند و برگ های نازکی دارند. ارتفاع حدودی این درخت 3 متر بوده و رنگ آن قرمز است. برگ های بیضوی این گیاه نوک تیز و معمولا طولی 8 سانتی دارند.
استخراج ماده کوکائین از گیاه کوکا عملیات ساده ای است و این روند با روش استخراج اسید-باز انجام می شود. در طی انجام این کار به چند ترکیب و محلول شیمیایی نیز نیاز می شود.
عکس درخت کوکائین
آیا تولید کوکائین در ایران انجام می شود
امکان تولید کوکائین در ایران وجود ندارد، زیرا گیاه این ماده بومی آمریکای جنوبی است. گیاهان کوکا فقط دو ماه در سال در مناطق سرسبز حومههای کلمبیا رشد میکنند. فرآیند تولید این ماده مخدر نسبتا ساده و هموار است. اساسا سه مرحله اصلی برای تولید کوکائین وجود دارد. پس از برداشت و خیساندن برگ ها، پایه این ماده از این طریق استخراج می شود و ماده متبلور حاصل مانند خشت خشک می شود. در اینجا یک فرآیند گام به گام و دقیق تر برای تهیه کوکائین آورده شده است:
مرحله 1: برگ های کوکا برداشت می شود.
مرحله 2: برگ ها در بنزین خیس می شوند.
مرحله 3: بنزین تخلیه می شود.
مرحله 4: ریشه ی کوکائین خشک می شود.
مرحله 5: ماده خشک شده در یک حلال حل می شود.
مرحله 6: حلال های اضافی حذف شده و مانند خشت خشک می شوند
کوکائین در کدام کشور تولید می شود
همانطور که در بالا عنوان کردیم این گیاه در ایران وجود ندارد و کشت نمی شود و بومی کشور های غربی آمریکا جنوبی است. از کشورهای تولید کننده کوکائین می توان به کلمبیا، بریتانیا، ونزوئلا و... اشاره کرد. کلمبیا، پرو و بولیوی از مهم ترین کشورهای تولیدکننده کوکائین هستند، هم اکنون این تجارت اکنون در آمریکای جنوبی نیز گسترش یافته است. کشورهای آمریکای مرکزی و کارائیب نیز در این امر دخیل هستند.
حداقل 5000 سال است که از برگ های کوکا برای کاهش گرسنگی و همچنین از بین بردن اثرات زندگی در ارتفاعات بلند در کوه های آند و دشت های آمازون استفاده می شود. هنگام جویدن کوکا (یک بی حس کننده طبیعی) دهان بی حس می شود و سر نیز سبک می شود. برگ های آن که به صورت چای دم می شوند، محرک ملایم تری نسبت به قهوه می سازند. از آنجا که میلیون ها نفر از مردم آمریکای جنوبی، کشاورزان کوهستانی و هندی، به شدت از این استفاده های سنتی کوکا دفاع می کنند، کشت کوکا در بسیاری از مناطق مجوز دارد. بخش بسیار کمی از محصول نیز به صورت قانونی برای مصارف پزشکی و غیره صادر می شود.
دامنه های شرقی رشته کوه های آند در پرو و بولیوی، جایی که دامنههای کوه به ارتفاع 2000 متر بالا میروند، مناطق اصلی رشد کوکا باقی ماندهاند؛ اما بخش اعظم قسمت بالایی آمازون پر از مزارع است. برخی به طور آشکار در سراسر دشت های پست کشیده شده اند، برخی دیگر در جنگل ها پنهان شده اند. برای پرورش گیاه کوکا که به صورت درختچه یا درخت رشد می کند، می توان از قلمه ها یا بذرهایی که به خوبی رشد کرده اند استفاده کرد. بین شش تا 18 ماه پس از کاشت، می توان برگ های بیضوی را برداشت کرد. این گیاهان تا 30 سال به تولید خود ادامه می دهند.