زمانی که کلمه اعتیاد به گوشتان می خورد، بی شک ذهن شما به سمت افرادی می رود که مواد مخدر مصرف می کنند و وضع ظاهری بسیار بدی دارند. ولی باید بدانید که اعتیاد در ایران و جهان رو به رشد است و شکل های مختلفی پیدا کرده است که برای افراد و جامعه بسیار مضر و خطرناک است. به همین دلیل این مطلب از مرکز بستری ترک اعتیاد نگین را به بررسی اعتیاد رفتاری اختصاص داده ایم و قصد داریم این موضوع را با هم بررسی کنیم.
اعتیاد یک بیماری است که قسمت هایی از مغز که مربوط به پاداش گرفتن، انگیزه، حافظه و... است را دچار اختلال می کند و باعث می شود که شخصی که اعتیاد دارد علائم جسمی و روانی از خود نشان بدهد و باعث ایجاد مشکلات اجتماعی در فرد می شود. در چنین حالتی اگر مواد مورد نظر مصرف نشود یا اگر فرد رفتار مورد نظرش را بروز ندهد فرد دچار احساس کمبود می شود.
انواع اعتیاد در زندگی
شاید این روز ها نام سایر اعتیادهایی که بدون مواد مخدر در فرد شکل می گیرد را شنیده باشید، به عنوان مثال اعتیاد به اینترنت، اعتیاد به شبکه های اجتماعی، اعتیاد به خود ارضایی و... از دسته این اعتیاد ها هستند. ولی رفتارهایی هستند که در همه ی صورت های اعتیاد در فرد خود را نشان می دهند و آنها عبارتند از: کنترل نداشتن روی رفتار، نیاز شدید به انجام رفتاری که به آن اعتیاد دارند، ناتوانی در زمینه کنترل خود در برابر وسوسه، کاهش شناخت روی مشکلات و ضعیف شدن ارتباط با دیگران.
یکی دیگر از مفاهیمی که در مورد اعتیاد وجو دارد خماری است، زمانی که فرد رفتاری که به آن نیاز دارد را انجام نمی دهد و یا ماده ای که به آن اعتیاد دارد را مصرف نمی کند دارای علائمی می شود که به آن خماری می گویند.
اعتیاد رفتاری
با توجه به تعریفی که در قسمت بالا داشتیم، اعتیاد رفتاری همان طور که از اسم آن پیداست باعث می شود که نیاز به انجام رفتار ها و فعالیت هایی در فرد بوجود بیاید و در صورتی که این رفتار ها را بروز و فعالیتهایی که به آنها اعتیاد پیدا کرده است را انجام ندهد دچار علائم خماری می شود و مدام وسوسه می شود که رفتار هایی که به آنها اعتیاد دارند را انجام دهند.
نمونه هایی از اعتیاد رفتاری عبارتند از: «دزدی های کوچک یا بزرگ، قمار بازی، روابط جنسی، خود ارضایی، دیدن فیلم و و تصاویر مستهجن، گشتن در اینترنت، خرید های بی دلیل، اعتیاد به روابط عاطفی، خود آزاری یا دیگر آزاری و...»
روند اعتیاد به رفتارها همانند روند اعتیاد به مواد مخدراست، یعنی در ابتدا شما از انجام دیدن یک رفتار لذت می برید، سسپس کم کم این رفتار را در روند زندگی خود سازنده می بینید و در پایان همان رفتار تبدیل به یک مسکن برای تحمل کردن اضطراب و تسکین دردها در زندگی می شود. از طرفی بعد از مدتی فرد برای لذت بردن بیشتر، به تعداد دفعات زیادتری رفتار مورد نظر را از خود بروز می دهد و انجام این کار کم کم تبدیل به یک عادت می شود که کنار گذاشتن این عادت برای فرد سخت است و تا حدودی مانند ترک اعتیاد می باشد.
تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده نشان می دهد که اعتیاد رفتاری هم مانند اعتیاد به مواد مخدر باعث مختل شدن عملکرد مغز می شود. قبلا در این موردصحبت کرده این و می توانید مطلب زیر را در این خصوص مطالعه کنید.
منظور از اعتیاد روحی روانی به مواد مخدر چیست؟
اعتیاد رفتاری چگونه شروع می شود و چگونه باید آن را ترک کنیم؟
اعتیاد رفتاری از یک رفتار منفی شروع می شود، به عنوان مثال شما از خوردن شیرینی بعد از غذا لذت می برید و احساس خوبی به شما می دهد، بعد از مدتی با خود می گویید وقتی بعد از عذا شیرینی می خورم بهره دهی مغزم بهتر می شود و بهتر کار می کنم. این موضوع تا جایی ادامه پیدا می کند که شما برای لذت بردن شیرینی نمی خورید، بلکه بر حسب عادت شیرینی می خورید و کم کم برای این که بیشتر لذت ببرید بین وعده های غذایی و بقیه اوقات را هم به آن اضافه می کنید و به این صورت دچار مشکل پرخوری می شوید.
ترک اعتیاد رفتاری
ترک اعتیاد رفتاری مانند ترک اعتیاد مواد مخدر بهتر است که زیر نظر مشاور و روانشناس انجام شود، چرا که دلیل اصلی این که شما به انجام یک رفتار نا درست معتاد شدید این است که قصد پر کردن یک حفره و یا برطرف کردن یک کمبود را داشته اید و همین موضوع باعث شده است برای برطرف ساختن این کمبود ها به سمت رفتار های نادرست و پر خطر رفته اید.